KONFERENCJA PRASOWA

Christine Lagarde, prezes EBC
Luis de Guindos, wiceprezes EBC
Frankfurt nad Menem, 23 stycznia 2020

Szanowni Państwo, wspólnie z panem wiceprezesem mamy przyjemność powitać Państwa na naszej konferencji prasowej. Przedstawimy teraz wyniki dzisiejszego posiedzenia Rady Prezesów.

Na podstawie regularnej analizy ekonomicznej i monetarnej postanowiliśmy utrzymać podstawowe stopy procentowe EBC bez zmian. Oczekujemy, że te stopy pozostaną na obecnym lub niższym poziomie, dopóki nie stwierdzimy, że perspektywy inflacji w horyzoncie czasowym naszych projekcji zdecydowanie zbliżają się do poziomu, który jest wystarczająco blisko, ale poniżej 2%, oraz że to zbliżenie konsekwentnie odzwierciedla się w dynamice inflacji bazowej.

Będziemy nadal prowadzić zakupy netto w ramach naszego programu skupu aktywów (APP) na kwotę 20 mld euro miesięcznie. Oczekujemy, że te zakupy będą prowadzone tak długo, jak długo będzie to konieczne do wzmocnienia łagodzącego oddziaływania podstawowych stóp procentowych EBC, i zakończą się krótko przed tym, jak zaczniemy podnosić te stopy.

Zamierzamy też w dalszym ciągu reinwestować – w całości – spłaty kapitału z tytułu zapadających papierów wartościowych nabytych w ramach programu APP jeszcze przez dłuższy czas po tym, jak zaczniemy podnosić podstawowe stopy procentowe EBC, a w każdym razie tak długo, jak długo będzie to konieczne do utrzymania korzystnych warunków płynnościowych i zdecydowanie łagodnej polityki pieniężnej.

Na dzisiejszym posiedzeniu Rada Prezesów postanowiła także rozpocząć przegląd strategii polityki pieniężnej EBC. Więcej informacji o zakresie i harmonogramie tego przeglądu zostanie podanych w komunikacie prasowym, który ukaże się dziś o godz. 15.30 CET.

Informacje uzyskane od ostatniego posiedzenia Rady są zgodne z naszym scenariuszem bazowym, zakładającym ciągły, ale umiarkowany wzrost gospodarczy w strefie euro. Dynamikę wzrostu w dalszym ciągu zmniejsza słabość sektora przetwórstwa przemysłowego. Jednak ciągły – chociaż coraz wolniejszy – wzrost zatrudnienia i rosnące płace nadal podtrzymują odporność gospodarki strefy euro. Dynamika inflacji jest wprawdzie ogólnie niewielka, ale widać oznaki umiarkowanego wzrostu inflacji bazowej, tak jak oczekiwano.

Oddziaływanie środków polityki pieniężnej przekłada się na korzystne warunki finansowania we wszystkich sektorach gospodarki. W szczególności większa łatwość uzyskiwania kredytów przez firmy i gospodarstwa domowe korzystnie wpływa na wydatki konsumentów i inwestycje przedsiębiorstw. To przyczyni się do utrzymania ożywienia gospodarczego w strefie euro i narastania wewnętrznej presji cenowej, a tym samym – zdecydowanego zbliżania się inflacji do naszego celu średniookresowego.

Jednocześnie, w związku z wciąż umiarkowanymi perspektywami inflacji, dla podtrzymania presji na inflację bazową i kształtowania się inflacji ogółem w średnim okresie polityka pieniężna musi przez dłuższy czas pozostać bardzo łagodna. Z tego względu będziemy uważnie monitorować sytuację inflacyjną i dalsze oddziaływanie środków polityki pieniężnej na gospodarkę. Nasza zapowiedź forward guidance sprawi, że warunki finansowe będą się kształtować zgodnie ze zmianami perspektyw inflacji. W każdym razie Rada jest nadal gotowa odpowiednio dostosować wszystkie narzędzia, jakimi dysponuje, żeby sprawić, że inflacja będzie stabilnie zmierzać do docelowego poziomu, w zgodzie z zadeklarowanym symetrycznym podejściem Rady do celu inflacyjnego.

Przedstawię teraz bardziej szczegółowo naszą ocenę sytuacji, poczynając od analizy ekonomicznej. Realny PKB strefy euro w trzecim kwartale 2019 zwiększył się (kwartał do kwartału) o 0,3%, po wzroście o 0,2% w drugim kwartale. To umiarkowane tempo wzrostu wiąże się przede wszystkim z obecną słabością handlu międzynarodowego przy utrzymującej się globalnej niepewności, która w strefie euro odbija się zwłaszcza na sektorze przetwórstwa przemysłowego, a także hamuje wzrost inwestycji. Jednocześnie sektory usług i budownictwa pozostają odporniejsze, mimo pewnego osłabienia dynamiki wzrostu w drugim półroczu 2019. Napływające dane gospodarcze i informacje z badań ankietowych wskazują na pewną stabilizację tempa wzrostu gospodarczego w strefie euro: oczekuje się, że w najbliższym okresie będzie ono podobne jak w poprzednich kwartałach. Jeśli chodzi o dalsze perspektywy, ożywienie gospodarcze w strefie euro będzie nadal podtrzymywane przez korzystne warunki finansowania, dalszy przyrost zatrudnienia w powiązaniu ze wzrostem płac, łagodnie ekspansywne nastawienie polityki fiskalnej w strefie euro oraz utrzymujący się – choć nieco wolniejszy – wzrost gospodarczy na świecie.

W bilansie czynników ryzyka dla perspektyw wzrostu gospodarczego strefy euro wciąż przeważają czynniki spadkowe, związane z sytuacją geopolityczną, rosnącym protekcjonizmem i podatnością gospodarek wschodzących na zagrożenia, jednak stały się one nieco mniej wyraźne, ponieważ ustępuje niepewność co do sytuacji w handlu międzynarodowym.

Roczna inflacja HICP w strefie euro wzrosła z 1,0% w listopadzie 2019 do 1,3% w grudniu, głównie w związku z wyższą inflacją cen energii. Na podstawie aktualnych cen terminowych ropy oczekuje się, że w nadchodzących miesiącach inflacja ogółem będzie oscylować wokół obecnego poziomu. Chociaż wskaźniki oczekiwań inflacyjnych pozostają niskie, to ostatnio albo się ustabilizowały, albo nieznaczne odbiły w górę. Wskaźniki inflacji bazowej pozostają ogólnie słabe, chociaż widać dalsze oznaki umiarkowanego wzrostu, zgodnie z wcześniejszymi oczekiwaniami. Wprawdzie w obliczu zacieśniania się rynków pracy wzmocniła się presja na koszty pracy, ale słabsza dynamika wzrostu opóźnia przekładanie się tej presji na inflację. W średnim okresie inflacja powinna rosnąć pod wpływem zastosowanych przez nas środków polityki pieniężnej, postępującego ożywienia gospodarczego i mocnej dynamiki płac.

W obszarze analizy monetarnej dynamika szerokiego pieniądza (agregatu M3) w listopadzie 2019 wyniosła 5,6%, co oznacza, że od sierpnia pozostała zasadniczo bez zmian. Jej stabilność odzwierciedla ciągłą kreację kredytów bankowych dla sektora prywatnego i niski koszt alternatywny utrzymywania instrumentów zaliczanych do M3 w porównaniu z innymi instrumentami finansowymi. Jeśli chodzi o składowe szerokiego pieniądza, głównym czynnikiem wzrostu jego podaży wciąż jest wąski agregat M1.

Tempo wzrostu akcji kredytowej dla przedsiębiorstw i gospodarstw domowych pozostało mocne, gdyż łagodne nastawienie naszej polityki pieniężnej ciągle przekłada się na bardzo niskie oprocentowanie kredytów bankowych. Chociaż roczna dynamika kredytów dla gospodarstw domowych w listopadzie wyniosła 3,5%, tyle samo co w październiku, to roczna dynamika kredytów dla przedsiębiorstw zmniejszyła się z 3,8% w październiku do 3,4% w listopadzie, prawdopodobnie wskutek opóźnionej reakcji na wcześniejsze osłabienie gospodarki. Tendencje te są również widoczne w wynikach badania ankietowego akcji kredytowej banków ze strefy euro za czwarty kwartał 2019: wskazują one na osłabianie się popytu na kredyty dla przedsiębiorstw oraz na dalszy wzrost popytu na kredyty mieszkaniowe dla gospodarstw domowych. Natomiast standardy kredytowe dotyczące zarówno kredytów dla przedsiębiorstw, jak i kredytów mieszkaniowych dla gospodarstw domowych zasadniczo się nie zmieniły, co świadczy o utrzymywaniu się korzystnych warunków udzielania kredytów. W ujęciu ogólnym łagodne nastawienie naszej polityki pieniężnej pomoże w utrzymaniu bardzo korzystnych warunków udzielania kredytów bankowych i będzie w dalszym ciągu podtrzymywać dostęp do finansowania we wszystkich sektorach gospodarki, a zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw.

Podsumowując, zestawienie wyników analizy ekonomicznej z sygnałami płynącymi z analizy monetarnej potwierdziło, że zapewnienie dalszego zdecydowanego zbliżania się inflacji do poziomu poniżej, ale blisko 2% w średnim okresie nadal wymaga bardzo łagodnej polityki pieniężnej.

Osiągnięcie maksymalnych korzyści z zastosowanych przez nas środków wymaga bardziej zdecydowanego wkładu innych obszarów polityki w podnoszenie długoterminowego potencjału wzrostowego, pobudzanie w tym momencie łącznego popytu i zmniejszanie podatności na zagrożenia. W celu pobudzenia wydajności i potencjału wzrostowego, zmniejszenia bezrobocia strukturalnego oraz poprawy odporności gospodarki strefy euro trzeba znacznie przyspieszyć realizację polityki strukturalnej w krajach tej strefy. Punktem odniesienia mogą tu być zalecenia dotyczące poszczególnych krajów na rok 2019.

Jeśli chodzi o politykę fiskalną, oczekuje się, że jej nastawienie w strefie euro będzie nadal wspierać aktywność gospodarczą. W obliczu słabych perspektyw gospodarczych Rada Prezesów z zadowoleniem przyjmuje przedstawione w grudniu przez Eurogrupę wezwanie do zróżnicowania działań fiskalnych oraz deklarację, że może się ona podjąć ich koordynacji. Rządy mające pole manewru w polityce fiskalnej muszą być gotowe do działania skutecznie i na czas. W krajach z wysokim długiem publicznym rządy powinny prowadzić rozważną politykę i osiągać docelowe saldo strukturalne, dzięki czemu powstaną odpowiednie warunki, żeby mogły swobodnie zadziałać automatyczne stabilizatory. Wszystkie kraje powinny też intensywniej dążyć do uzyskania struktury finansów publicznych bardziej sprzyjającej wzrostowi gospodarczemu.

Koniecznym warunkiem wzmocnienia odporności gospodarki strefy euro pozostaje również przejrzyste i konsekwentne wdrażanie unijnych ram zarządzania fiskalnego i gospodarczego – przez cały czas i we wszystkich krajach. Sprawą priorytetową jest nadal poprawa funkcjonowania unii gospodarczej i walutowej. Rada Prezesów z zadowoleniem obserwuje trwające prace i wzywa do dalszych konkretnych i zdecydowanych działań na rzecz ukończenia budowy unii bankowej i unii rynków kapitałowych.

Teraz odpowiemy na Państwa pytania.

Dosłowny tekst przyjęty przez Radę Prezesów znajduje się w wersji angielskiej.