Veelgestelde vragen over het nieuwe ontwerp van eurobankbiljetten

Bijgewerkt op 30 november 2023

Vraag 1 – Waarom hebben we nieuwe bankbiljetten nodig?

Centrale banken passen hun bankbiljetten voortdurend aan of ontwikkelen nieuwe om vervalsers af te schrikken. De eerste serie eurobankbiljetten werd meer dan 20 jaar geleden ingevoerd en de tweede serie kwam in 2013 in omloop. We zijn nu bezig met de ontwikkeling van toekomstige eurobankbiljetten. Dit is een kans om de biljetten ook aantrekkelijker, herkenbaarder en inclusiever te maken voor alle Europeanen, zoals voor mensen met een visuele beperking.

We willen bovendien dat eurobankbiljetten zo duurzaam en milieuvriendelijk mogelijk zijn, dus kijken we naar manieren om de impact op het milieu te verminderen.

Vraag 2 – Waarom hebben we een nieuw ontwerp voor de bankbiljetten nodig?

Eurobankbiljetten zijn een tastbaar en zichtbaar symbool van Europese eenheid en het is onze verantwoordelijkheid om ze up-to-date te houden. In het kader van een regulier ontwikkelingsproces is het 20 jaar na de invoering van de eerste eurobankbiljetten tijd om het ontwerp ervan te herzien. In overeenstemming met de contantgeldstrategie van het Eurosysteem willen we aantrekkelijke eurobankbiljetten ontwikkelen waarmee Europese burgers zich kunnen identificeren.

Vraag 3 – Waarom nu? Is dit het juiste moment om een nieuwe serie bankbiljetten te ontwikkelen?

Het duurt enkele jaren om nieuwe bankbiljetten te ontwikkelen, te produceren en in het hele eurogebied in omloop te brengen. Nieuwe bankbiljetten worden meestal om de tien tot vijftien jaar in omloop gebracht om de veiligheid en duurzaamheid te verbeteren en valsemunters voor te blijven. Het is belangrijk om het ontwikkelingsproces op tijd te starten om klaar te zijn op het moment dat besloten wordt een nieuwe serie in te voeren.

Vraag 4 – Hoe komt het ontwerp van de nieuwe bankbiljetten tot stand?

Het ontwerpproces van de nieuwe eurobankbiljetten kent twee opeenvolgende fasen:

1. Selectie van toekomstig thema’s voor eurobankbiljetten
   1. We hebben Europese burgers via focusgroepen laten raadplegen over hun visie op mogelijke toekomstige thema’s. De resultaten zijn als input gebruikt voor de volgende stappen.
   2. De Raad van Bestuur van de ECB heeft zeven thema’s geselecteerd, waaronder zes voorstellen van de adviesgroep (een groep deskundigen die de ECB op voordracht van de nationale centrale banken van het Eurosysteem heeft aangesteld), en een door de Raad van Bestuur voorgesteld thema.
   3. Europese burgers hebben hun voorkeuren ten aanzien van de zeven geselecteerde thema’s kenbaar kunnen maken in een enquête door een extern onderzoeksbureau in alle landen van het eurogebied en in een online enquête van de ECB.
   4. De Raad van Bestuur heeft vervolgens twee mogelijke thema’s voor toekomstige bankbiljetten gekozen, rekening houdend met de uitkomsten van de enquêtes.
2. Een nieuw ontwerp voor eurobankbiljetten
   1. Nu de Raad van Bestuur van de ECB de mogelijke nieuwe thema’s heeft gekozen, begint het selecteren van potentiële motieven en het voorbereiden van een ontwerpwedstrijd. Meer informatie over de wedstrijd wordt via de officiële kanalen van de ECB bekendgemaakt.
   2. De Europese burgers krijgen de gelegenheid om hun mening te geven over een shortlist van ontwerpen.
   3. De Raad van Bestuur neemt naar verwachting in 2026 een besluit over het nieuwe ontwerp.

Kijk voor meer informatie op de webpagina over het nieuwe ontwerp van de bankbiljetten.

Vraag 5 – Waarom koos u ‘Europese cultuur’ en ‘Rivieren en vogels’ als mogelijke thema’s voor toekomstige bankbiljetten?

We willen tijdens de hele ontwerpfase luisteren naar de standpunten van de Europese burgers. De thema’s werden dan ook geselecteerd op basis van enquêtes bij het publiek (zie vraag 7) en met behulp van een onafhankelijke adviesgroep.

Volgens onze jongste enquêtes bestaat er sterke steun voor de thema’s ‘Europese cultuur’, ‘Rivieren, de levensaders van Europa’ en ‘Vogels: vrij, veerkrachtig en inspirerend’. Om de voorkeuren van het publiek zo ruim mogelijk weer te geven, heeft de Raad van Bestuur besloten de thema's in verband met natuur en milieu te combineren tot één thema, ‘Rivieren en vogels’. We gaan dus naar de volgende fase van het ontwerp met twee thema’s: ‘Europese cultuur’ en ‘Rivieren en vogels’.

Vraag 6 – Wanneer kunnen we met de nieuwe bankbiljetten gaan betalen?

Als het nieuwe ontwerp van de eurobankbiljetten klaar is, beslist de Raad van Bestuur van de ECB wanneer de biljetten worden geproduceerd en uitgegeven. Het duurt daarna nog enkele jaren voordat de nieuwe bankbiljetten in omloop komen en we ermee kunnen betalen.

De verschillende coupures van de huidige serie eurobankbiljetten zijn geleidelijk over meerdere jaren ingevoerd. Er is nog geen beslissing genomen over wanneer en hoe toekomstige eurobankbiljetten in omloop worden gebracht.

Vraag 7 – Wat is de rol van het publiek in het nieuwe ontwerp?

We nodigen alle burgers van het eurogebied uit om deel te nemen aan onze publieksenquêtes. We vinden het heel belangrijk dat de besluiten tijdens de hele ontwerpfase de standpunten van het Europese publiek weergeven.

In het begin van de ontwerpfase hebben we een kwalitatieve enquête gehouden in het eurogebied om inzicht te krijgen in de voorkeuren van het publiek met betrekking tot het thema van de toekomstige eurobankbiljetten. En in de zomer van 2023 hebben we iedereen uitgenodigd om deel te nemen aan onze online enquête over mogelijke thema’s. Tegelijkertijd hebben we een extern onderzoeksbureau een soortgelijke enquête laten uitvoeren, om ervoor te zorgen dat de bevolking van het eurogebied zo goed mogelijk vertegenwoordigd is.

Na de selectie van motieven en de ontwerpwedstrijd leggen we het publiek een shortlist met mogelijke ontwerpen voor. Dat gebeurt naar verwachting in 2025.

Vraag 8 – Verandert het materiaal of de grootte van de toekomstige bankbiljetten en komen er nieuwe coupures?

Onze eurobankbiljetten zijn gedrukt op katoenpapier, wat ze hun speciale knisperigheid en slijtvastheid geeft. We onderzoeken voortdurend manieren om de levensduur te verbeteren en de ecologische voetafdruk van eurobankbiljetten te verkleinen.

Voor de nieuwe biljetten gaan we ervan uit dat de huidige coupures (€5, €10, €20, €50, €100 en €200) behouden blijven. De afmetingen en kleuren blijven hoogstwaarschijnlijk ook dezelfde, om de overgang te vergemakkelijken en de aanpassingskosten van sorteermachines voor bankbiljetten te beperken.

Vraag 9 – Wie beslist over het uiteindelijke thema en de ontwerpen?

De Raad van Bestuur van de ECB neemt het definitieve besluit, op basis van de standpunten van het Europese publiek en de inbreng van deskundigen. De besluiten van de Raad van Bestuur worden tijdens het gehele proces op de website van de ECB bekendgemaakt.

Vraag 10 – Vindt er tijdens de ontwerpfase overleg plaats met kwetsbare groepen (bijv. mensen met een visuele beperking)?

De ECB en de nationale centrale banken van het Eurosysteem onderhouden regelmatig contact met alle belanghebbenden. Bij de ontwikkeling van de huidige reeks bankbiljetten hebben we ook regelmatig overlegd met de Europese blindenvereniging. Dit overleg is sindsdien voortgezet en dat zal ook bij het nieuwe ontwerp van de biljetten zo zijn.